Het leukste moment van het jaar vind ik toch wel het moment als tuincentrums de zaden displays weer tevoorschijn rollen. Maar niet alleen tuincentrums bieden zaden te koop aan, ik kom ze ook steeds vaker gewoon tegen bij de supermarkt. Bijvoorbeeld bij de Lidl, waar ik gisteren alvast goed heb ingekocht.

Ik heb zaden uit drie verschillende prijsklassen: PC1 (0,19 E), PC3 (0,49 E) en PC4 (1,49 E1,49)

• Klimop mix
• Wild Flower Mix
• Aster Mix
• Garden Cosmos mix
• Korenbloemen mix

• Cherry tomaten
• Stokslabonen
• Stamslabonen
• Sugar Snaps
• Patisson
• Courgete
• Prei
• Aubergine
• Aubergine mix
• Basilicum
• Bieslook

Hebben jullie je zaden voor dit jaar al ingeslagen?

Aangezien het leven al duur genoeg is, leek het me vandaag een goed idee om jullie wat meer te vertellen over het zelf maken van tuinmest. Nee, ik ga niet voorstellen om in uw tuin, met de broek op de enkels zelfs aan de slag te gaan om mest te produceren… maar ik wil graag met jullie mijn manier delen om goedkoop mijn tuintje de voeden.

Zelf mest maken is helemaal niet moeilijk, daarnaast is het stukken voordeliger dan in de winkel én u heeft minder GFT afval.

Bananenschillen zijn erg geschikt voor het maken van tuinmest. Iedereen die wel eens bananen eet, weet dat de schillen meestal standaard in de GFT bak worden gegooid. Nu niet meer! Want u kunt er de grond van uw tuin mee voeden. Om bananenschillen te verwerken tot mest heeft u een oude emmer nodig (of een andere afsluitbare bak) waarin u een klein laagje water zet. Doe hierin de bananenschillen en zorg dat deze helemaal onder water staan. De schillen zullen al snel gaan rotten, wat perfect is wanneer u snel mest nodig heeft.

Brandnetels groeien vrijwel overal waar ze niet welkom zijn. In plaats van ze weg te gooien kunt u ze gebruiken voor uw tuin. Brandnetels bevatten veel stikstof, wat erg goed is voor het bladgroen van uw planten. Vooral groenblijvende planten zoals de Skimmia, Photinia, Hulst, Sierlaurier en andere bladhoudende planten houden van stikstof in de bodem.

Net als bij de bananenschillen maak de van brandnetels mest door ze in een afsluitbare bak in een laagje water te zetten. Zet de emmer op een plaats waar je niet vaak hoeft te zijn aangezien de geur niet al te prettig is. Maar ja, koemestkorrels en andere meststoffen ruiken nu eenmaal ook niet bepaald fris en fruitig.

Als je een open haard hebt, dan gooi je waarschijnlijk hele baken hout-as weg. Zonde! Deze as is namelijk heel goed her te gebruiken in uw tuin. Verzamel de as in een bak of zak en strooi het in het voorjaar tussen uw planten. Wacht op een droge periode, want als het veel regent dan spoelt de as te snel uit de grond waardoor de planten er niet optimaal van kunnen profiteren.

Smeerwortel of Symphytum Officinalis is een plant die heel vaak in mest wordt gebruikt. Hij is namelijk erg geschikt voor planten die kalium nodig hebben voor hun groei. Tomaten bijvoorbeeld. Wanneer de grond rijk is aan kalium zult u merken dat uw tomatenplant meer vruchten zal dragen dan ooit tevoren!

Je kunt Smeerwortel gebruiken als vloeibare bemester, maar ook voor mulchen. Mulchen wil zeggen dat je het onder de planten legt zodat de bladeren langzaam verteren waardoor de plant die je wil bemesten het gemakkelijk op kan nemen. Daarnaast zorgen de bladeren van de smeerwortel ervoor dat er geen onkruid kan groeien in de buurt van de plant.

Natuurlijk bestaan er insecten die een welkome gast zijn in de tuin omdat zij in het verleden hun nut hebben bewezen. Jammer genoeg zijn er ook maar al te veel beestjes die de schoonheid en de gezondheid van uw tuin gruwelijk kunnen aantasten. Je kunt ervoor kiezen om met chemische rommel een einde te maken aan deze plaag, maar vandaag wil ik graag wat natuurlijke alternatieven met jullie bespreken. Deze bestrijden de ongewenste beestjes en houden uw bodemleven intact.

Een van de grootste helden in de tuin… is toch wel de ui. De ui en de wortel gaan niet alleen heel goed samen in een gerecht. Ook in de tuin zijn het goede vrienden. Als je namelijk uien plant in de buurt van wortelen dan houdt deze de wortelvlieg op afstand. Met wat uitjes in de buurt van uw sla houdt u slakken op afstand.

Geen fan van worteltjes? Dan kun je ook kamille of bonenkruid beschermen met de ui.

Indien u kool hebt geplant in de tuin, dan bent u vast geen fan van de koolwittevlieg. Om deze vervelende bezoekers uit uw tuin te weren doet u er goed aan om venkel in de buurt van uw kool te zaaien.

De Witte Vlieg houdt u op afstand door tomaten en bieslook dicht bij elkaar te zaaien.

Als u vreest voor luizen in uw rozenstruik… plant dan knoflook in de buurt van uw kostbare rozen.

Een van de gemakkelijkste manieren om je tuin om te toveren in een heuse bloemenzee, is toch wel met het planten van bollen en knollen. Zelfs als je geen tuin hebt kun je genieten van deze planten, want bloembollen doen het ook prima in de woonkamer. Denk maar eens aan de blauwe druif, de amaryllis of de hyacint.

Op dit moment steken overal langs de weg lieflijke, kleine krokusjes hun kopjes boven de grond uit. Het zorgt voor een kleurrijk straatbeeld met allerlei vrolijke kleurtjes.

Doordat bloemen die groeien uit bollen en knollen hun voedingsstoffen en water opslaan in de knol/bol waaruit ze groeien, hoef je ze niet vaak water te geven of te bemesten. Je ziet dan ook regelmatig in het tuincentrum dat bloembollen en knollen worden geplant in niet meer dan potgrond en zand. Deze planten houden er namelijk niet van om met hun voeten in het water te staan. Denk hieraan wanneer u besluit om uw bol of knol plant water te geven.

In het tuincentrum worden vaak hyacinten of blauwe druifjes (o.i.d.) verkocht in een reeds opgemaakt bloemstukje. Wat echter niet iedereen weet, is dat je de bolletjes en knolletjes na de bloei gewoon kunt overplanten in uw achtertuin om er volgend jaar weer plezier van te hebben. Let er echter wel op dat er verschillende soorten bestaan die erg gevoelig zijn voor de vorst. U kunt dan gewoon het  bolletje bewaren tot na de winter, voordat u het plant. Een aantal voorbeelden van bloemen die de gure wintermaanden niet zullen overleven in uw tuin zijn Canna en de Dahlia.

Bollen bestaan uit verschillende lagen, ze lijken daarin een beetje op een ui. Deze lagen noemen we ‘rokken’. Deze rokken zijn lagen van plantdelen waarin ook de bloem zich bevind voordat deze in bloei komt.

Een knol is vrijwel altijd een massieve ronde vorm, met verschillende groeipunten waar de plant uit groeit.

Rijk: Plantae (Planten)
Stam: Embryophyta (Landplanten)
Klasse: Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade: Bedektzadigen, ‘Nieuwe’ Tweezaadlobbigen, Asteriden
Orde: Cornales
Familie: Conaceae (Kornoeljefamilie)
Geslacht: Cornus (Kornoelje)

---

Deze bijzondere, kleurrijke plant krijgt al bloemen voordat hij bladeren krijgt. Deze bloemetjes hebben een kleurrijke, gele kleur en voegen dus heel veel sfeer toe aan uw tuin. De bloemen staan in zogenaamde okselstandige schermen en hebben vier geel-gekleurde omwindselbladen. Op dit moment staat de Kornoelje volop in bloei, dus houdt zeker uw omgeving in de gaten als u een stukje fietst of een wandeling maakt… wie weet komt u deze schitterende plant wel tegen.

De plant heeft ook vruchten. Een kersenrode vrucht met een niet bepaald aangename smaak. Veel mensen omschrijven de smaak van de vrucht als wrang. Toch kan de vrucht perfect worden verwerkt tot een lekkere jam of compote.

 

Een groot voordeel van de Kornoelje is het feit dat hij erg sterk is. Hij kan temperaturen tot -35°C verdragen.

De Kornoelje heeft een voorkeur voor een kalkrijke grond (hierbij kan mijn tip om kookvocht van eieren te gebruiken om uw tuintje water te geven dus goed van pas komen!) In Nederland staat de Kornoelje op de befaamde ‘Rode Lijst’ als zeer zeldzaam, máár stabiel.

Een moestuin bijhouden is een geschikte hobby voor iedereen. Waarom vraag je je misschien af? Dat zal ik je vertellen. Iedereen kan een moestuin bijhouden, ongeacht zijn of haar budget. Natuurlijk laten ze je graag geloven dat je die speciale potgrond nodig hebt, of dat unieke voedingsmiddel voor een gezonde bodem, maar als je eens rondkijkt in je eigen keuken zul je tot de ontdekking komen dat je heel veel handige tuinbenodigdheden al in huis hebt. Sterker nog… je gooit het misschien wel in de vuilnisbak zonder dat je weet wat je er allemaal mee kunt doen.

Nieuwsgierig naar welke schat ik bedoel? Koffie- en theedrab! Jawel, dat residu wat overblijft nadat je een heerlijk kopje koffie of thee hebt gezet kun je gebruiken in de tuin om de bodem te verrijken.

Niet alleen worden de bladeren van je planten er nóg groener door, het is ook nog eens een natuurlijk middel om katten en slakken uit je tuin te weren. Daarnaast kun je drab gebruiken in de strijd tegen luizen! Handig toch, je moet het maar weten. Je kunt het natuurlijk ook op de composthoop gooien om een gezonder brei te maken voor je plantjes.

Azalea’s en hortensia’s zijn dol op drab in de bodem. Dit zijn namelijk zuurminnende planten, en koffieddrab verhoogt op natuurlijke wijze de zuurgraad in de bodem van je tuintje.

Ook in de keuken komt drab van pas. Het is namelijk een natuurlijke scrub en kan dus goed gebruikt worden om je handen weer schoon te wassen. Daarnaast helpt de sterke koffiegeur om andere vieze luchtjes te maskeren.

Wist jij al dat koffiedrab zoveel handige toepassingen had? Ga je gebruik maken van deze tips in je eigen tuintje? Ik hoor dan graag over jullie ervaringen.

Als er een ding is waar ik goed in ben, dan is het wel in het bedenken van oplossingen voor de moestuinierder met een budget. Daarom wil ik jullie vandaag laten zien wat ik gebruik als zaaibakje. Het is handig, gratis en bijna iedereen heeft het wel in huis… lege verpakkingen!

Ik heb het over lege vleesverpakkingen, blikjes, bakjes van de Chinees… je kunt het zo gek niet bedenken. Zelfs WC-rolletjes kunnen een moestuinierder van nut zijn.

Ik vind het zelf één van de ranzigste groenten die er bestaan, maar aangezien vrouwlief er fan van is besloot ik om het toch maar te zaaien. Je weet maar nooit waar het nog goed voor is toch? Zoals jullie kunnen zien heb ik de zaadjes geplant in een lege kip-verpakking, die ik uiteraard op voorhand goed heb uitgewassen.

De WC-rolletjes heb ik gebruikt om wat extra ruimte te creëren voor het wortelen van de zaadjes. De grond staat daarin hoger en dus is er meer ruimte voor de wortels. Ik heb ze in het bakje met de radijsjes gezet zodat overtollig vocht bij water geven wordt opgenomen in de aarde in het bakje. In de rolletjes zitten bonen en doperwten.

In dit bakje van de Chinees zit een stukje papier waar al zaadjes in zitten. We kregen een tijdje terug een boekje met allerlei zaadjes op papier van de plaatselijke natuurwinkel. Iets waarmee je mij altijd erg blij kunt maken.

Ik heb ze geplant in een leeg bakje van de afhaalchinees.

Het is overigens handig als je de deksels van de bakjes bewaart. Op die manier kun je een gunstig klimaat creëren voor de ontkiemende zaadjes. Vergeet niet om wat gaatjes in de deksel te maken zodat condens er uit kan.

Het is dat ik buren heb waar ik rekening mee moet houden, maar anders had ik al lang geleden een kippenren in mijn tuintje gemaakt. Kippen zijn namelijk niet alleen lekker gefrituurd… maar ze zijn ook nog eens erg nuttig voor de moestuin.

Veel mensen denken bij het horen van het woordje ‘kip’ meteen aan het ei, en inderdaad eieren zijn een erg goed voorbeeld van hoe kippen uw leven kunnen verrijken. Dat gaat overigens veel verder dan een eitje bij het ontbijt hoor –ongeacht hoe lekker dat ook is.

Waar ik het vandaag vooral over wil hebben is de eierschaal. Wanneer je deze bewaard kun je hem namelijk kort vijzelen en gebruiken om uw grond te verrijken. Veel planten houden namelijk van een kalkrijke bodem en met een handje vergruisde eierschalen kom je een heel eind.

Behalve eieren moeten kippen zich natuurlijk ook ontlasten en laat hun mest nou een geweldige stof zijn om de bodem van uw tuin voedzamer en gezonder te maken voor de planten die erop groeien. Je kunt de mest gemakkelijk met ander restafval in een compostbak mengen voor een krachtige en natuurlijke meststof!

Insecten, althans sommige, zie ik liever niet in de tuin. Niet alleen omdat ze mijn vrouw ervan weerhouden om ook haar handen vuil te maken in de gezonde aarde maar ook omdat ze mijn gewassen aantasten. Kippen eten graag insecten en helpen op die manier je tuintje plaag-vrij te houden. Handig!

Doordat ze graag in de grond pikken en met hun klauwen over de grond schrapen kunnen ze je ook van dienst zijn bij het verwijderen van onkruid en het omdraaien van je grond. Hoef je zelf niet door je knieën.

Zo zie je maar weer dat de kip een welkome gast is in iedere tuin. Een aantal rassen die het goed doen zijn:

• Bruine legkip
• Zwarte legkip
• Bleu de landes legkip
• Hollandse blauwe legkip
• Leghorn legkip
• Sussex legkip

Voor meer informatie of het houden van kippen verwijs ik u graag door naar de website www.legkippen.be. Daar vind je niet alleen een schat aan informatie over deze tuinvriend, maar kun je ook meer te weten komen over de verzorging van de kip en het onderhoud.

Vanwege mijn liefde voor thee leek het me wel een goed idee om vandaag wat dieper in te gaan op de plant die dat heerlijke, stomende kopje warme troost ‘s avonds mogelijk maakt. De Theeplant.

Wisten jullie bijvoorbeeld dat de theeplant oorspronkelijk uit Zuidoost-Azië komt? Vooral de jonge scheuten worden gebruikt voor het maken van thee. Hedendaags wordt thee over de hele wereld geteeld zodat we er overal van kunnen genieten. Ook ontdekken we steeds meer verassende planten om een lekker kopje thee van te trekken, maar daar hebben we het in het vorige artikel al uitgebreid over gehad.

Van de Theeplant worden de volgende soorten thee gemaakt:

Witte thee

Groene thee

Oolong

Zwarte thee

De theeplant is een groenblijvende struik (of een klein boompje) en wordt meestal terug gesnoeid tot onder de 2 meter terwijl hij eigenlijk wel 17 m. hoog kan groeien! De plant heeft een sterke penwortel en wit met gele bloemen.

De zaden van de theeplant kunnen trouwens ook worden gebruikt. Daar kun je namelijk thee-olie van maken. Dat is een zoete olie voor in de keuken.

---

Om van de plant thee te maken zul je de bladeren moeten oogsten. Dit kan pas als de plant twee-vier jaar oud is. Meestal worden alleen de topjes van de bladeren en de eerste twee of drie blaadjes van de plant geoogst om tot thee te worden verwerkt.

Plukken met de hand werkt het best.

Het oogsten wordt meestal elke week of elke twee weken herhaald. Het voordeel van thee is dat je het eigenlijk het hele jaar door kunt oogsten. Maar de thee met de beste kwaliteit wordt veelal geplukt tijdens de droge moessontijd.

De theeblaadjes die zijn geplukt worden tot blokjes geperst. (dit werd vroeger zelfs als betaalmiddel gebruikt. Is dat niet cool?)

Na het plukken krijgt zwarte thee de volgende behandeling (bron: wikipedia)

• verleppen - de thee wordt uitgespreid en krijgt een dag de tijd om te verleppen.
• rollen - de theebladeren worden gedurende een half uur gerold tussen twee horizontaal draaiende vlakken. Hierbij komen stoffen vrij die voor het oxideren nodig zijn.
• oxideren - in een koele geventileerde ruimte absorberen de theeblaadjes zuurstof. Dit duurt een aantal uren.
• verhitten - de thee wordt verhit tot 80 - 90 °C. De oxidatie stopt en de thee wordt ook ontsmet. Hierna is de thee zwart geworden.
• drogen - na het verhitten wordt de thee volledig gedroogd.
• sorteren - de blaadjes worden gesorteerd op grootte met behulp van verschillende zeven. De betere theesoorten bestaan uit grotere blaadjes. In theezakjes worden vaker theekruimels verwerkt dan in losse thee.
• mengen en verpakken - de thee die in de winkel wordt gekocht, is eerst door de handen van theepakkers gegaan, die gespecialiseerde theeproevers in dienst hebben. Bij de theepakkers worden demelanges samengesteld. De belangrijkste reden daarvan is om tot een constante kwaliteit te komen, elk jaar opnieuw. Een melange kan uit vele tientallen soorten bestaan, die samen in een silo tot rust komen om op elkaar te kunnen inwerken.

Groene thee krijg je als je de blaadjes direct na het plukken stoomt zodat de enzymen inactief worden en oxidatie uitblijft.

Witte thee krijg je als je de blaadjes meteen na het plukken droogt.

Wat jullie wellicht nog niet over mij weten is dat ik een verschrikkelijke theeleut ben. Natuurlijk gaat een espresso er op zijn tijd ook goed in, maar ‘s avonds bij de buis gaat er niets boven een lekker kopje thee. Ik vind het dan ook erg leuk om bij de kruidenier en bij de natuurwinkel rond te snuffelen bij de verschillende smaken en soorten thee. Wat ik ook erg leuk vind is om bij exotische supermarkten zoals de toko, de Turk of iets wat daar op lijkt, zelf mijn thee-mix samen te stellen.

Ik houd er namelijk van om nieuwe smaken te ontdekken en mensen te verassen met een uniek kopje thee.

Maar je kunt natuurlijk ook gewoon zelf kruidenthee maken. Vanaf het begin! Je hoeft hiervoor alleen maar een aantal kruidenplantjes of -zaadjes te kopen bij een tuincentrum of op de (super)markt, ze te planten volgends de instructies, even wat geduld uitoefenen en presto! Je hebt je eigen thee gekweekt.

Twee van mijn favoriete kruiden voor de basis van mijn thee zijn munt en anijs, deze koop ik meestal bij de Turkse winkel omdat de prijzen daar aanzienlijk lager zijn dan bij de reguliere supermarkt. Deze winkels zijn zowat een ware schatkist aan lekkere kruiden en exotische lekkernijen. (Gedroogd fruit doet het trouwens ook niet slecht in een lekker bakje thee. Even malen maar en dan door je kruidenmix roeren voor een bijzondere smaak.)

Planten die je ook zou kunnen gebruiken voor thee zijn:

Mentha - Munt (blad)

Pimpinella Anisum - Anijs (zaad)

Anethum Graveolens – Dille (blad en bloem)

Foeniculum Vulgare – Venkel (blad en bloem)

Agastache – Dropplant (blad)

Borage Officinalis – Komkommerkruid (blad)

Melissa Officinalis – Citroenmelisse (blad)

Munt is trouwens een hele snelle groeier. Als je ervoor kiest om dit yummie theeplantje zelf te kweken dan kun je dat daarom het beste in een pot doen. Op die manier neemt de plant tenminste niet de hele tuin over!